“Hier in de Vallei zit het water vooral onder de grond,” vertelt Apeldoorn. “In de winter, als het veel meer regent dan verdampt, loopt het water niet direct weg via de sloten en beken maar zakt het in de grond. Pas als de bodem helemaal verzadigd is, geeft de grond water af aan de slootbodem, van onderaf.”
Ben Apeldoorn heeft een melkveebedrijf met 125 melkveekoeien en 80 stuks jongvee. Sinds zijn tiende woont hij op deze locatie die toen nog van zijn ouders was. Nu woont hij er met zijn vrouw en opgroeiende kinderen. De boerderij in het buitengebied van Woudenberg ligt in een fraai halfopen landschap waar weilanden, akkers en boswallen elkaar afwisselen en het landschap licht glooiend is.
Dit voorjaar was het uitzonderlijk droog. Het grondwaterpeil was regelmatig onderwerp van gesprek,” zo vertelt hij. “In polders kan het waterschap dit peil perfect regelen door middel van het meer of minder wegmalen van water. Op zandgronden zoals hier, kan dat niet. Als het niet regent zakt het peil, dit is onvermijdelijk en gewoon zwaartekracht.
“Rond onze boerderij zit veel hoogteverschil en daarmee ook in het niveau van het water: Dit grondwater zit in de zomer te diep voor de wortels van gras en granen zoals snijmais, legt hij uit. “In een mooie zwarte, goed bemeste akker kan gelukkig wel veertig liter water per vierkante meter worden vastgehouden, dit is genoeg voor een aantal weken. Is het langer droog, zoals afgelopen voorjaar, dan is er sprake van droogte. Dit is alleen op te lossen door water wat te diep zit voor de planten, naar boven te halen. Kostbaar en bewerkelijk, maar op hooggelegen zandgronden noodzakelijk om zeker te zijn van voldoende voer.”
We moeten ermee leren omgaan
Volgens Ben Apeldoorn kunnen we het probleem van de droogte niet oplossen. “We moeten ermee leren omgaan. En tegelijk kunnen we preventief doen wat we kunnen. Het vasthouden van water is hier in de Vallei maar zeer beperkt mogelijk. Maar ik vind dat het waterschap met de actie Watersparen goed en proactief handelt. Alle beetjes helpen, zeker als je het samen doet.”
Met twee andere boeren in de buurt gaat hij het water in de sloot, die de grens vormt tussen de percelen, op het hoogste punt vasthouden.
Er komt een stuw aan de noordzijde en aan de zuidzijde. In de winter zetten we ze goed dicht. Hopelijk heeft dat uiteindelijk invloed op de grondwaterstand en is dat straks in het voordeel van ons als boeren en ook van de natuur.
