In het werkgebied van Waterschap Vallei en Veluwe staan ongeveer 5.700 inlandse eiken op gronden van het waterschap. Een deel van de eiken staat in het landelijk gebied langs watergangen waar geen directe overlast wordt ervaren. Ongeveer 4.500 eiken (78 procent) staan langs doorgaande wegen en fietspaden. Op deze locaties is in 2019 preventief gehandeld met een biologisch middel. Op locaties waar alsnog nesten zijn ontstaan, zijn deze verwijderd door zuigunits.
Overlast
De eikenprocessierups heeft borstels met talloze brandharen. Dit leidt tot overlast bij mens en dier. Mensen kunnen worden blootgesteld tijdens het wandelen of fietsen langs bomen waarop de rups voorkomt. De kans op blootstelling aan brandharen is het grootst in de periode van half mei tot begin juli.
De eikenprocessierups werd in 2019, zowel landelijk als in het werkgebied van het waterschap, vaker aangetroffen dan in eerdere jaren. Als we niets doen neemt de overlast de komende jaren verder toe, mede vanwege het veranderen van het klimaat. Uitroeiing van de soort lijkt niet mogelijk. Binnen het werkgebied van Waterschap Vallei en Veluwe bestrijden we in het voorjaar van 2020 de rupsen preventief door gericht en gedoseerd te spuiten met een biologisch middel, en curatief door het wegzuigen van nesten.
Biodiversiteit als basis
Naast de actieve bestrijding draagt het waterschap waar mogelijk bij aan het vergroten van de biodiversiteit. Zo neemt het aantal natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups toe. Er zijn verschillende maatregelen om de biodiversiteit te vergroten zoals het bevorderen van de leefomgeving van diverse vogelsoorten en insecten die eikenprocessierups eten. Zo hangt het waterschap nestkastjes op voor onder meer de koolmees, pimpelmees en zwarte mees die natuurlijke vijanden vormen voor de eikenprocessierups.
Bomenbestand
Het waterschap kijkt ook of bij nieuwe aanplant van bomen of houtwallen er voor andere soorten kan worden gekozen. Zo ontstaat meer diversiteit in het bomenbestand. Het stimuleren van de biodiversiteit is een goede basis op weg naar duurzaam beheer, maar zal voor de komende jaren niet afdoende zijn om de overlast van eikenprocessierups weg te nemen. Het waterschap zet daarom in op bestrijding door preventieve en curatieve behandeling.
Gevoelige locaties
Als na preventieve behandeling blijkt dat er alsnog nesten ontstaan, worden de bomen die op gevoelige locaties staan gecontroleerd. Als er nesten aangetroffen worden, wordt de boom voorzien van een rood-wit lint met daarop de tekst ‘Pas op eikenprocessierups’. Hierdoor worden voorbijgangers gewaarschuwd en is bij het verwijderen van de nesten direct zichtbaar welke boom behandeld moet worden.
