De nestelende vogels zijn een zichtbaar resultaat van een bijzondere samenwerking aan de ontwikkeling van nieuwe natuur. Dat deden natuurliefhebbers, agrariërs en terreinbeheerders met Provincie Gelderland, Staatsbosbeheer, Stichting Mooi Binnenveld, Coöperatie Binnenveldse Hooilanden, gemeente Ede, gemeente Wageningen en Waterschap Vallei en Veluwe. Het werk is gedaan, het 286 hectare aaneengesloten gebied is klaar om als goede leefomgeving voor bijzondere soorten te fungeren en recreanten daarvan te laten genieten. De werkzaamheden bestonden voornamelijk uit het afgraven van de bovenste 20 tot 50 cm en het dempen van alle slootjes. Hierdoor is het gebied een stuk natter geworden en komt het kwelwater in de wortelzone van de planten zodat bijzondere vegetatie zich kan ontwikkelen.
Groei
Dotterbloemhooilanden, blauwgraslanden en trilveen keren terug in het Binnenveld. De nieuwe natuur groeit volop. Afgelopen zomer zijn de nieuwe eigenaren, Stichting Mooi Binnenveld en Staatsbosbeheer gestart met het beheer van het gebied door percelen te maaien en het maaisel af te voeren. Ook is maaisel gebruikt voor bokashi. Deze Japanse manier van composteren, verspreidt veel minder CO₂. Als bokashi over weiland of maisland is uitgestrooid, houdt de bodem beter vocht vast. In september en oktober is een oud puinpad verwijderd en een ontbrekend stuk oeverwal aangelegd. Zeven veeneiken, die tijdens het werk zijn aangetroffen, krijgen binnenkort een plek in de vorm van een kunstwerk. Zo kunnen ze door belangstellenden bezichtigd worden. Deze veeneiken zijn ongeveer 7.000 jaar oud.
Kromme Eem
Een ander bijzonder element in het natuurgebied is de opgegraven historische loop van de Kromme Eem. Samen met de veenstroompjes, zorgt dit oude riviertje voor de afvoer van overtollig water uit het natuurgebied. Bovendien zorgt de Kromme Eem voor extra biodiversiteit: allerlei water- en moerasplanten kunnen hier gedijen en deze zorgen weer voor bijzondere insecten en vogels. Vissen, zoals de grote modderkruiper, die er vanuit het Valleikanaal naar toe zwemmen, gebruiken de Kromme Eem als kraamkamer.
Afsluiting
De feestelijke afsluiting van het werk is onlangs vanwege coronamaatregelen uitgesteld. Uitstel betekent geen afstel. De verwachting is dat het gebied in 2021 wordt overgedragen aan de natuurbeheerders: de Coöperatie Binnenveldse Hooilanden, Staatsbosbeheer en Stichting Mooi Binnenveld. Het gebied is met wandelpaden deels toegankelijk gemaakt voor recreanten, zodat iedereen van deze nieuwe natuur kan genieten. Van de uitkijktoren en de picknickbanken wordt al veel gebruik gemaakt.
Biodiversiteit
Natura2000-gebied het Binnenveld is een van de grootste nieuwe natuurgebieden in Gelderland en daarmee een belangrijk onderdeel van het Gelders Natuurnetwerk. Grote aaneengesloten natuurgebieden zijn belangrijk voor de biodiversiteit omdat planten en dieren hierdoor beter kunnen overleven. Provincie Gelderland wil samen met waterschappen, gemeenten en terreinbeheerders, vóór 2027 ruim 10.000 hectare nieuwe natuur realiseren. Daarvan is meer dan de helft al klaar.